Fréttir

Náttúrufræðistofnun Íslands óskar samstarfsmönnum og landsmönnum öllum gleðilegra jóla og farsældar á nýju ári.

Athugið að stofnunin verður lokuð 24. og 28.-31. desember.

Árleg vetrarfuglatalning Náttúrufræðistofnunar Íslands, sú 64. í röðinni, fer fram helgina 9.–10. janúar næstkomandi. Markmið vetrarfuglatalninga er að kanna hvaða fuglategundir dvelja hér að vetrarlagi, meta hversu algengir fuglarnir eru og í hvaða landshlutum þeir halda sig.

Olga Kolbrún Vilmundardóttir landfræðingur flytur erindið „Gróðurframvinda og jarðvegsmyndun við hörfandi jökla á Suðausturlandi og samanburður við ung Hekluhraun á Hrafnaþingi“ miðvikudaginn 2. desember kl. 15:15.

Sigurður H. Magnússon gróðurvistfræðingur hjá Náttúrufræðistofnun Íslands flytur erindið „Gróðurframvinda í Skaftafelli“ á Hrafnaþingi miðvikudaginn 18. nóvember kl. 15:15. Meðhöfundar að erindinu eru Kristbjörn Egilsson og Eyþór Einarsson.

Birgir V. Óskarsson jarðfræðingur hjá Náttúrufræðistofnun Íslands flytur erindið „Nýtt jarðfræðikort af Austurlandi í mælikvarða 1:100.000“ á Hrafnaþingi miðvikudaginn 4. nóvember kl. 15:15.

Ólíkt því sem búist var við létu spánarsniglar ekkert á sér kræla í sumar. Gengi þeirra hefur heldur verið á uppleið undanfarin sumur en í ár var örvænting farin að hreiðra um sig, því ekkert bólaði á sniglunum. En loksins er það komið í ljós, þeir höfðu það af!

Hrafnaþing Náttúrufræðistofnunar Íslands hefst að nýju eftir hlé miðvikudaginn 21. október. Það er Erling Ólafsson skordýrafræðingur sem flytur fyrsta erindi haustsins og nefnist það „Smádýr í öskufalli frá Eyjafjallajökli 2010.“

Tveggja sólarhringa skyndiverkfall SFR hófst á miðnætti og stendur það yfir í dag, 15. október, og á morgun, 16. október. Annað verkfall er boðað mánudaginn 19. október og þriðjudaginn 20. október. Hluti starfsmanna Náttúrufræðistofnunar Íslands eru félagsmenn í SFR og á meðan verkföllum stendur verður móttaka og símvarsla stofnunarinnar lokuð. 

Viðskiptavinum er bent á að hægt er að senda starfsfólki tölvupóst sem verður svarað við fyrsta hentugleika.

Starfsfólk

Náttúrufræðistofnun Íslands hefur metið veiðiþol rjúpnastofnsins 2015 og sendi niðurstöðurnar til umhverfis- og auðlindaráðherra þann 28. september síðastliðinn. Stofnunin leggur til að ráðlögð rjúpnaveiði í haust verði 54 þúsund fuglar. Stofnunin leggur mikla áherslu á að hvergi verði slakað á í þeirra viðleitni að draga sem mest úr heildarafföllum rjúpunnar.

Viðkoma rjúpunnar var metin með talningum í tveimur landshlutum síðsumars. Hlutfall unga reyndist vera 75% á Norðausturlandi og 74% á Suðvesturlandi og telst það vera lélegt en skýrist af köldu vori og hretviðrasömu sumri.

Kóngasvarmi er risastórt fiðrildi sem berst hingað árlega frá Suður-Evrópu, einkum í seinnihluta ágúst og í september. Hann er gæddur mikilli flökkunáttúru. Fæstir trúa sínum eigin augum þegar kóngasvarma ber fyrir augu, halda jafnvel að þar fari smáfuglar og kettir veiða þá sem mýs!

Gögn frá gervituglum hafa verið notuð til að skoða gróðurbreytingar á Íslandi síðustu þrjá áratugi. Í ritinu „Remote sensing“ birtist nýverið grein um niðurstöðu rannsóknarinnar.

Fyrir skömmu bárust fáeinir geitungar inn um glugga á fjórðu hæð blokkar í vesturbæ Reykjavíkur. Það er í sjálfu sér ekki í fréttir færandi nema fyrir það að einn geitunganna reyndist vera húsageitungur, en hann hefur ekki fundist með vissu síðan 2007. Því hafði verið gefið út dánarvottorð á tegundina hér á landi. Það skal nú afturkallað í bili.

Í ágúst voru frjótölur í Garðabæ og á Akureyri yfir meðallagi. Á báðum stöðum voru grasfrjó algengust. Gera má ráð fyrir að frjótíma fari senn að ljúka.

Náttúrufræðistofnun Íslands hefur staðist úttekt á fyrstu þremur af fimm Grænum skrefum í ríkisrekstri og hlaut á dögunum viðurkenningu þess efnis. Markmið með grænum skrefum er að efla vistvænan rekstur ríkisins með kerfisbundnum hætti, einkum skrifstofurekstur, og hafa þannig jákvæð áhrif á umhverfið, bæta starfsumhverfi starfsmanna og draga úr rekstrarkostnaði.

Dagana 8. til 12. september næstkomandi verður haldin í Reykjavík alþjóðleg ráðstefna um vernd jarðminja (International ProGEO Symposium). Það eru evrópsku samtökin ProGEO sem standa fyrir ráðstefnunni undir yfirskriftinni „Geoconservation strategies in a changing world“. Þetta er í áttunda skipti sem ráðstefna af þessu tagi er haldin og nú í fyrsta skipti á Íslandi.

Dagana 4. til 7. september næstkomandi verður haldin í Reykjavík alþjóðleg ráðstefna um vistfræði, nýtingu og vernd orrafugla (International Grouse Symposium). Rjúpan tilheyrir einmitt orrafuglum. Ráðstefnan er vettvangur fyrir bæði fræðimenn og  áhugamenn um líffræði orrafugla til að hittast og fjalla um þennan merkilega hóp fugla. Þetta er í þrettánda skipti sem þingið er haldið og nú í fyrsta skipti á Íslandi.

Frjókorn mælast nú í miklu magni í Garðabæ og stefnir í met en eru í lágmarki á Akureyri. Gera má ráð fyrir að hámark grasfrjóa á Akureyri verði í ágúst.

Sitthvað markvert gerðist í leiðangri sem farinn var til Surtseyjar dagana 13.–17. júlí. Æðarfugl fannst þar með nýklakta unga en varp hans hefur ekki verið staðfest fyrr. Tvær nýjar tegundir háplantna fundust, ljónslappi og stinnastör, og tvær tegundir fiðrilda auk fleiri smádýra. Jarðhiti hefur aukist í Vesturbunka miðað við síðustu mælingar og nýlegar gliðnunarsprungur fundust undir bunkanum.

Náttúrufræðistofnun Íslands hefur lokið við að kortleggja útbreiðslu risahvanna innan bæjarmarka Akureyrar. Að minnsta kosti 2.000 plöntur fundust á um 450 stöðum.

Náttúrufræðistofnun Íslands hefur tekið saman frjótölur fyrir júnímánuð. Í Garðabæ var fjöldi frjókorna í lofti undir meðallagi en á Akureyri var talsvert af birkifrjói.

Undarleg atvik urðu um síðastliðna helgi þegar lúsmý tók að herja á íbúa sumarhúsa beggja vegna Hvalfjarðar. Ekki er vitað til að slíkar atlögur hafi átt sér stað áður hér á landi. Lúsmý er ætt örsmárra mýflugna sem langflest sjúga blóð úr öðrum dýrum, allt frá skordýrum til mannskepna. Þeir sem fyrir atlögunum urðu voru flestir illa útleiknir.

Starfshópur um hreindýraeldi mælir ekki með því að tekið verði upp hreindýraeldi eða stórfelldur hreindýrabúskapur hér á landi ef á sama tíma eigi að standa vörð um villtan stofn hreindýra í landinu. Þetta kemur fram í skýrslu sem hópurinn afhenti Sigrúnu Magnúsdóttur, umhverfis- og auðlindaráðherra, á dögunum.

Ákveðið hefur verið að flytja borkjarnasafn Náttúrufræðistofnunar Íslands frá Akureyri til Breiðdalsvíkur og hefur ríkisstjórnin samþykkt fimm milljóna króna fjárveitingu vegna flutningsins. Með flutningunum er húsnæðisþörf safnsins leyst á hagkvæman hátt auk þess sem tækifæri skapast fyrir 1–2 störf á Breiðdalsvík með safninu til að byrja með. Safnið verður væntanlega flutt næsta haust og tekur til starfa í lok ársins.

Náttúrufræðistofnun Íslands tók nýverið þátt í verkefni á vegum NOBANIS (European Network on Invasive Alien Species) sem fólst í að kortleggja með hvaða hætti ágengar, framandi tegundir berast til landa í Norður-Evrópu. Einnig var lagt mat á hvaða tegundir gætu hugsanlega flokkast sem ágengar.

Skógarmítill er oft til umfjöllunar enda af flestum talinn ógeðþekkur. Fleiri tegundir þessara stóru blóðsugumítla hafa komið við sögu hér á landi þó ekki eigi þær allar hér heima. Af og til berast slíkir til landsins með ferðamönnum frá útlöndum. Tvö nýleg dæmi hafa verið skráð hjá Náttúrufræðistofnun. Í byrjun júní kom kona til landsins frá Bandaríkjunum með stjörnumítill fastan á kviðnum á sér. Í maí barst rakkamítil með barni einnig frá Bandaríkjunum.

Frjómælingar Náttúrufræðistofnunar Íslands, á Akureyri og í Garðabæ, hófust í apríl. Á báðum stöðum hefur frjómagn mælst langt undir meðaltali. Það skýrist af köldu veðurfari því gróður er skemmra á veg kominn en venjan er á þessum árstíma.

Rjúpnatalningum á vegum Náttúrufræðistofnunar Íslands vorið 2015 er lokið. Samandregið fyrir öll talningasvæði var meðalfjölgun rjúpna 8% á milli áranna 2014 og 2015.

Komin eru út tvö rit með greinum um Surtsey og fleiri eldfjöll þar sem rannsóknir hafa verið stundaðar undanfarna áratugi. Greinarnar fjalla flestar um efni sem kynnt voru á 50 ára afmælisráðstefnu Surtseyjar sem haldin var í Reykjavík haustið 2013.

Þrátt fyrir kuldatíð og illviðri fundust fleiri arnarhreiður á þessu vori en nokkru sinni frá því farið var að fylgjast með arnarstofninum fyrir hartnær hundrað árum.

Náttúrufræðistofnun Íslands hefur metið stærð þriggja svæða þar sem gróðureldar komu upp nú í vor. Tveir eldnanna voru allmiklir en sá þriðji var lítilsháttar miðað við skráða gróðurelda á síðustu árum. Mjög þurrt og hvassviðrasamt var á sunnan og vestanverðu landinu í apríl og framan af maí sem skapaði eldhættu eins og oft áður á þessum árstíma.

Hvaða smádýr eru einna helst að bögga íslenska þjóð? Svar við þessari spurningu má finna í gögnum sem haldið er til haga á Náttúrufræðistofnun Íslands en næstkomandi miðvikudag, 22. apríl kl. 15:15, mun Erling Ólafsson skordýrafræðingur rýna í gögnin á Hrafnaþingi.

Sigurður H. Magnússon gróðurvistfræðingur hjá Náttúrufræðistofnun Íslands flytur erindið „Gróður í Bláfellshólma og Koðralækjarhólma í Árnessýslu og 13 öðrum beitarfriðuðum hólmum“ á Hrafnaþingi miðvikudaginn 8. apríl kl. 15:15.

Ársfundur Náttúrufræðistofnunar var haldinn í 22. sinn föstudaginn 27. mars s.l. á Hótel Reykjavík Natura. Fundurinn var vel sóttur, þar voru haldin ávörp og erindi um ýmis verkefni sem unnið hefur verið að á stofnuninni.

Einar Gíslason kortagerðarmaður er látinn, 91 árs að aldri. Hann lést á hjúkrunarheimilinu Skjóli 17. mars sl. og verður jarðsunginn frá Fossvogskirkju í Reykjavík mánudaginn 30. mars kl. 15.

Borgþór Magnússon plöntuvistfræðingur hjá Náttúrufræðistofnun Íslands flytur erindið „Nishinoshima: ný eldey myndast sunnan Japan“ á Hrafnaþingi miðvikudaginn 25. mars kl. 15:15.

Vorboðar birtast nú einn af öðrum svo ekki verður um villst að bættrar tíðar er að vænta. Heiðlóan sást austur í Breiðdal fyrir skömmu en vorið hefur líka gert vart við sig í Hafnarfirði. Þess sáust augljós merki um nýliðna helgi.

Ársfundur Náttúrufræðistofnunar Íslands verður haldinn á Hótel Reykjavík Natura föstudaginn 27. mars kl. 13:15–16:30.

Ester Rut Unnsteinsdóttir spendýravistfræðingur hjá Náttúrufræðistofnun Íslands flytur erindið „Af refum á Hornströndum“ á Hrafnaþingi miðvikudaginn 11. mars kl. 15:15.

Árið 2014 var met slegið í fuglamerkingum á Íslandi. Fimmtíu og einn merkingarmaður merkti alls 19.046 fugla af 79 tegundum og eru það fleiri nýmerkingar á einu ári en nokkru sinni fyrr. Mest var merkt af auðnutittlingi.

Vegna slæmra veðurhorfa hefur verið ákveðið að fresta Hrafnaþingi sem vera átti í dag. Það verður í staðin haldið miðvikudaginn 4. mars kl. 15:15.

Páll Bjarnason byggingartæknifræðingur flytur erindið „Drónar og notkun þeirra við náttúrurannsóknir“ á Hrafnaþingi á morgun, miðvikudaginn 25. febrúar kl. 15:15.

Í kvöldfréttum Stöðvar 2, fimmtudaginn 19. febrúar sl. var m.a. fjallað um húsnæðismál Náttúruminjasafns Íslands, sem hafa verið nokkuð til umræðu undanfarið. Frétt Stöðvarinnar var um ýmis atriði mjög villandi og rangt farið með staðreyndir, og því nauðsynlegt að benda á nokkur atriði, sem vert er að leiðrétta.

Björg Þorleifsdóttir, lektor við Læknadeild Háskóla Íslands, flytur erindið „Klukkuþreyta“ á Hrafnaþingi á morgun, miðvikudaginn 11. febrúar kl. 15:15.

Náttúrufræðistofnun Íslands hefur staðist úttekt á fyrsta Græna skrefinu í ríkisrekstri og hlaut í dag viðurkenningu þess efnis. Græn skref í ríkisrekstri snúast um að efla vistvænan rekstur ríkisins á markvissan hátt.

Jón Geir Pétursson skrifstofustjóri í umhverfis- og auðlindaráðuneytinu flytur erindið „Heimsþing um friðlýst svæði / IUCN World Parks Congress 2014“ á Hrafnaþingi miðvikudaginn 28. janúar kl. 15:15.

Dagskrá Hrafnaþings á vormisseri hefur nú verið birt á vef Náttúrufræðistofnunar. Flutt verða sjö erindi, það fyrsta miðvikudaginn 28. janúar nk.

Nýr umhverfis- og auðlindaráðherra Sigrún Magnúsdóttir heimsótti Náttúrufræðistofnun Íslands í gær, fimmtudaginn 8. janúar, í þeim tilgangi að kynna sér starfsemi stofnunarinnar og hitta fyrir starfsfólk. Með ráðherra í för voru aðstoðarmaður hans, ráðuneytisstjóri, ritari ráðherra, upplýsingafulltrúi og skrifstofustjóri skrifstofu landgæða hjá ráðuneytinu.