Laukavötn

Laukavötn

V1.2

EUNIS-flokkun

Mjúkbotn – Profundal: C1.12 Rooted submerged vegetation of oligotrophic waterbodies; fjörubelti – littoral zone: C3.4 Species-poor beds of low-growing water-fringing or amphibious vegetation.

Laukavötn
Grýtt strandlengja í Leirvogsvatni á Mosfellsheiði. – Rocky shore by a heath lake in southwestern Iceland. – Ljósm. Náttúrufræðistofa Kópavogs
Laukavötn
Tjarnalaukur og síkjamari á botni Eystra-Gíslholtsvatns í Holtum. – Littorella uniflora and Myriophyllum alterniflorum in a lake in south Iceland. – Ljósm. Náttúrufræðistofa Kópavogs

Lýsing

Fjölbreyttur hópur vatna á nokkuð grónu vatnasviði. Brattar hlíðar liggja að mörgum vatnanna. Strandlengjan er iðulega grýtt og gróðurlítil og vatnsstaða getur verið sveiflukennd.

Vatnagróður

Gróðurþekja á mjúkum setbotni er yfirleitt mikil og allmargar tegundir koma fyrir í vötnunum. Í djúpum vötnum nær gróður niður á um 20 m dýpi. Alurt, álftalaukur, tjarnalaukur og vatnalaukur eru einkennandi. Aðrar algengar tegundir eru síkjamari, flagasóley, grasnykra, þráðnykra og langnykra. Kransþörungar koma fyrir.

Botngerð

Grýtt eða malarkennt, misbreitt, fjörubelti er meðfram bökkum. Fyrir utan fjörubeltið tekur við mjúkur setbotn þar sem vatnagróður festir rætur. Grunn svæði, oft með sendnum setbotni, teygja sig sums staðar út frá bökkum og þar vaxa einkennistegundirnar.

Efnafræðilegir þættir

Vötnin eru oftast næringarefnasnauð m.t.t. fosfórs (P), niturs (N) og blaðgrænu.

Miðlunargerð vatnasviðs

Jarðvegsmiðlun á láglendi (3400), jarðvegs- og setmiðlun á hálendi (3200), votlendismiðlun á hálendi (3100). Aðrar miðlunargerðir koma fyrir.

Fuglar

Oftast lítið og fábreytt fuglalíf, helst toppönd (Mergus serrator). Við sum vötn í þessum flokki getur þó verið fuglalíf og þá endur og flórgoði (Podiceps auritus) (t.d. Sandvatn ytra í Mývatnssveit og Elliðavatn).

Útbreiðsla

Yfirleitt á láglendi, í að meðaltali um 150 m h.y.s. Nær einnig til vatna á grónum votlendissvæðum á hálendi.

Verndargildi

Mjög hátt. Vistgerðin er á lista Bernarsamningsins frá 2014 yfir vistgerðir sem þarfnast verndar.

Útbreiðslukort laukavötn
Útbreiðsla laukavatna. Flatarmál er um 61 km2, sem er um 3% af heildarflatarmáli stöðuvatna. Vötnin eru nokkuð dreifð um landið, finnst einna helst á Suðvesturog Vesturlandi, síst sunnanlands. – Oligotrophic waterbodies with rooted submerged vegetation are scattered widely in most parts of Iceland, but are more common in the western part of the country. Their total area is estimated 61 km2 (3% of Icelandic lakes).
Algengustu tegundir gróðurs – Most common vegetation species %
Síkjamari Myriophyllum alterniflorum 100
Flagasóley Ranunculus reptans 93
Alurt Subularia aquatica 73
Grasnykra Potamogeton gramineus 73
Þráðnykra Stuckenia filiformis 67
Álftalaukur Isoetes echinospora 60
Langnykra Potamogeton praelongus 47
Lónasóley Batrachium eradicatum 47
Tjarnalaukur Littorella uniflora 47
Vatnalaukur Isoetes lacustris 47

 

Mælingar í ferskvatnsvistgerðum, laukavötn
Fjöldi æðplantna, mosa og kransþörunga sem fundust í vistgerðinni. Súlur sýna spönn allra vistgerða og svarta þverstrikið sýnir fjölda tegunda innan vistgerðarinnar samanborið við spönnina. Talan sem er í sviga efst í hægra horninu táknar fjölda vatna innan vistgerðarinnar. – Species richness of vascular plants, bryophytes and Charales, n within brackets; bars indicate range for all habitat types.
Mælingar í ferskvatnsvistgerðum, laukavötn
Meðaldýpi; meðalþekja vatnagróðurs; sýrustig (pH); rafleiðni (ávallt leiðrétt fyrir 25°C); fosfór (P); nitur (N) og blaðgræna í vistgerðinni. Súlur sýna meðaltal ± staðalfrávik (lóðrétt strik), einnig spönn viðkomandi breytu fyrir allar vistgerðir og því hægt að bera saman vistgerðina við heildarspönn allra vistgerða. – Average depth (m), average vegetation cover (%), pH, specific conductivity (μS/cm), Total-P (mg/l), Total-N (mg/l) and chlorophyll a (μg/l) shown with lines and numbers ± standard deviation, n within brackets. Bar indicates range for all habitat types.

Opna í kortasjá