Æðplöntustraumvötn
V2.6
EUNIS-flokkun
Nýr flokkur, tillaga. C2.35 Oligotrophic vegetation of slow-flowing rivers.
Grasnykra og síkjamari í Gljúfurá þar sem hún rennur út í Norðurá í Borgarfirði. Gljúfurá er víða mjög gróðurrík. – Potamogeton gramineus and Myriophyllum alterniflorum are found in abundance in a river in western Iceland.
Úlfarsá við Vesturlandsveg í Reykjavík. Í lygnum í ánni vex grasnykra og fjallnykra í ríkulegu magni. Aðrar tegundir eins og síkjamari, þráðnykra og vorbrúða vaxa einnig á árbotninum. – A river in southwestern Iceland that has slow flowing areas (laminar flow) with Potamogeton gramineus, P. alpinus, Myriophyllum alterniflorum, Stuckenia filiformis and Callitriche palustris in abundance.
Lýsing
Kaflar í vatnsmiklum ám þar sem æðplöntur eru ríkjandi. Dæmigerðar eru lygnur í ám. Undirlendi er nokkurt, landhalli og straumhraði fremur lítill. Árbotninn er þakinn fíngerðu seti sem er ákjósanlegt undirlag fyrir æðplöntur. Lagstreymi er ríkjandi.
Vatnagróður
Gróðurþekja og fjöldi tegunda er yfirleitt þó nokkur. Einkennistegundir sem gjarnan mynda þéttar breiður eru síkjamari (Myriophyllum alterniflorum), þráðnykra (Stuckenia filiformis) og grasnykra (Potamogeton gramineus). Jafnframt eru fjallnykra (P. alpinus) og lónasóley algengar (Ranunculus confervoides).
Botngerð
Mjúkt og oft sendið vatnaset.
Efnafræðilegir þættir
Rafleiðni er iðulega 58–175 µS/cm og sýrustig (pH) 7,5–9.
Miðlunargerð vatnasviðs
Einkum votlendismiðlun á hálendi (3100), jarðvegs- og setmiðlun á hálendi (3200) og jarðvegsmiðlun á láglendi (3400).
Fuglar
Sums staðar mikið af álft (Cygnus cygnus) og rauðhöfða (Anas penelope).
Útbreiðsla
Finnst í vatnsmiklum ám, einkum á flatlendi, t.d. í Borgarfjarðardölum, í Víðidal og Vatnsdal í Húnavatnssýslu, undirlendi Skagafjarðar og í Aðaldal í S-Þingeyjarsýslu. Kemur fyrir bæði á ungum og gömlum berggrunni.
Verndargildi
Mjög hátt.
Útbreiðsla æðplöntustraumvatna. Lengd þeirra er um 90 km sem er um 0,21% af heildarlengd straumvatna. Æðplöntustraumvötn er helst að finna í vatnsmiklum lygnum ám á láglendi þar sem landhalli er lítill. – Slow-flowing rivers with oligotrophic vegetation are found in flatland areas in the lowland. Their total length (km) is estimated 90 km which is 0.21% of the total length of rivers.
| Algengustu tegundir gróðurs – Most common vegetation species | % | |
|---|---|---|
| Þráðnykra | Stuckenia filiformis | 100 |
| Grasnykra | Potamogeton gramineus | 83 |
| Síkjamari | Myriophyllum alterniflorum | 83 |
| Fjallnykra | Potamogeton alpinus | 67 |
| Lónasóley | Batrachium eradicatum | 50 |
| Skriðlíngresi | Agrostis stolonifera | 50 |
| Fergin | Equisetum fluviatile | 33 |
| Flagasóley | Ranunculus reptans | 33 |
| Síkjabrúða | Callitriche hamulata | 33 |
| Ármosi | Fontinalis antipyretica | 33 |
| Alurt | Subularia aquatica | 17 |
| Efjuskúfur | Eleocharis acicularis | 17 |
| Hjartanykra | Potamogeton perfoliatus | 17 |
| Langnykra | Potamogeton praelongus | 17 |
| Smánykra | Potamogeton berchtoldii | 17 |
| Vatnsnál | Eleocharis palustris | 17 |
| Vorbrúða | Callitriche palustris | 17 |
| Vatna-/tjarnanál | Nitella flexilis/opaca | 17 |
| Kelduskrápur | Palustriella falcata | 17 |
| Lækjalúði | Hygrohypnum ochraceum | 17 |
| Ógr. mosar | Bryophyta | 17 |