Líflitlar sandfjörur

F2.1 Líflitlar sandfjörur

EUNIS-flokkun: A2.2 Littoral sand and muddy sand.

Líflitlar sandfjörur
Líflítil sandfjara í Reyðarfirði. – Littoral/muddy sand in eastern Iceland. – Ljósm. Sigríður Kristinsdóttir
Líflitlar sandfjörur
Líflítil og brimasöm sandfjara í Þistilfirði. – Littoral/muddy sand in northeastern Iceland. – Ljósm. Kristín Jónsdóttir

Lýsing

Gróðurlausar sandfjörur, einkum þar sem árframburðar gætir umtalsvert. Sums staðar eru stöku steinar áberandi. Í hallalitlum fjörum getur sandyfirborðið orðið gárótt vegna ölduhreyfinga. Fjörusandurinn þornar misvel milli sjávarfalla og fer það eftir halla og grófleika setsins hversu langan tíma það tekur. Grófur sandur velkist auðveldlega til þótt brimasemi sé ekki mikil. Þessir þættir, ásamt töluverðum árframburði, skapa erfið lífsskilyrði. Við fyrstu sýn virðist vistgerðin heldur lífvana, því þar vaxa engar plöntur og dýr eru alla jafna mjög smágerð og falin í sandinum, þótt tegundir geti verið allmargar, einkum í skjólsælum fjörum með fínu eða meðalgrófu seti. Eigi að síður er tegundafjölbreytni að jafnaði fremur lítil. Líflitlar sandfjörur geta verið allt frá víðáttumiklum strandlengjum og niður í lítil og afmörkuð svæði innan um aðrar fjöruvistgerðir.

Fjörubeður

Möl, sandur, (leir).

Fuglar

Mjög lítið og fábreytt fuglalíf. Sanderla sækir þó sums staðar í sandfjörur þar sem krabbadýr rótast upp í flæðarmálinu.

Útbreiðsla

Eru í mismiklum mæli út um allt land.

Verndargildi

Lágt. Vistgerðin er á lista Bernarsamningsins frá 2014 yfir vistgerðir sem þarfnast verndar.

Útbreiðslukort líflitlar sandfjörur
Líflitlar sandfjörur eru um 20% (198 km2) af fjörum landsins og eru með allri strandlengjunni í einhverjum mæli. – Littoral sand and muddy sand cover about 20% (198 km2) of the intertidal zone and occur to some degree all around the country.
Áberandi dýr – Conspicuous animals
Ánar Oligochaeta
Þráðormar Nematoda
Snúðormategund Spirorbis borealis
Iðormar Turbellaria
Lónaþreifill Pygospio elegans
Burstaormategund Capitella capitata
Mottumaðkur Halichondria panicea

 

Selta og brimasemi í fjöruvistgerðum, líflitlar sandfjörur
Selta og brimasemi í fjöruvistgerðum var metin á kvarða sem byggist á: a) brimasemi í vistgerðum, skipt í fjögur gildisbil (REI); lítil (0,0001–8.000), nokkur (8.000–32.000), talsverð (32.000–128.000) og mikil (>128.000). b) selta í vistgerðum, skipt í þrjú gildisbil, metið út frá staðháttum og heimildum; há (35–33 S), miðlungs (~33–20 S) og lág (~20–10 S). Salinity and exposure in each shore type was estimated based on: a) exposure, divided into four intervals of calculated REI index; small (0.0001–8,000), significant (8,000–32,000), considerable (32,000–128,000) and high (>128,000). b) salinity range, divided into three intervals, estimated from geograhic proximity to fresh water and some available local measurements of salinity; high (35–33 S), medium (~33–20 S) og low (~20–10 S).

Opna í kortasjá – Open in map viewer